توضیحات اجمالی محصول

زایلین مخلوط پتروشیمی اصفهان 

بررسی اولیه:

زایلین های مخلوط دومین محصول آروماتیک مهم از نظر مصرف جهانی برای تولید مواد شیمیایی هستند که بعد از بنزن و بالاتر از تولوئن قرار دارند.
این ماده کمی چرب غیر چسبناک و سمی است که در آب حل نمی شود اما با مایعات آلی مختلف قابل اختلاط است.
اصطلاح زایلین های مخلوط به مخلوط تعادلی چهار ایزومر با فرمول شیمیایی یکسان C₈H₁₀ اطلاق می شود به نام های پارا زایلن، ارتو زایلن، متا زایلن و اتیل بنزن.
زایلین‌ مخلوط با روش‌های مختلفی تولید می‌شوند، اما منبع اصلی نفت است.
با این حال، حجم زیادی از زایلین‌ مخلوط تولید شده در طی پالایش نفت جدا نمی‌شوند، بلکه در جریان پالایشگاه برای استفاده در استخر بنزین به عنوان افزایش‌دهنده مقدار اکتان باقی می‌مانند.

نحوه تولید:

از طریق رفرمینگ کاتالیزوری و همچنین کربن سازی زغال سنگ تولید می شود. در سطح صنعتی زایلن ها با فرآیند متیلاسیون بنزن و تولوئن سنتز می شوند.
95% زایلن تولید شده از فرآیند رفرمینگ کاتالیزوری نفتا است. ریفرمینگ کاتالیزوری شامل هیدروژن زدایی کاتالیستی نفتای سبک در حضور هیدروژن است(که تشکیل کک را کاهش می دهد) تا مخلوطی از هیدروکربن های آروماتیکی بدست آید(به عنوان مثال، بنزن، تولوئن، و زایلن ها).
واحد صنعتي رفرمينگ از دو بخش تصفيه هيدروژنی (Unifining) خوراك و عمليات رفرمينگ تشكيل شده است.
بخش تصفيه هيدروژنی: به علت حساسيت شديد كاتاليزور نسبت به ناخالصيها بايد خوراك قبل از عمليـات رفرمينـگ تصـفيه شـود.
در راكتور حذف ناخالصيها تحت فشار هيدروژن و در حضور كاتاليزور اكسيد كبالت – موليبيدن صورت مي گيرد.
خوراك پس از عبور از مبادله كننده و مخلوط شدن با هيدروژن ارسالي از واحـد رفرمينـگ ، وارد كـوره مـي شـود تـا دمايش به حدود ۳۶۰ درجه سانتيگراد برسد.
سپس خوراك وارد راكتور تصفيه مي شود. پس از انجام واكنشها مواد خروجي از راكتور وارد جداكننده شده و در آنجا گازهاي سبك و هيدروژن سولفيد جدا ميشوند.
سپس اين جريان به برج تفكيك فرستاده مي شوند و در آنجا باقيمانده گازها و هيدروژن سولفيد و بخار آب جـدا مـي شـوند و خوراك تصفيه شده به بخش رفرمينگ ارسال مي گردد.
بخش رفرمينگ: براي حفظ فعاليت و پايداري كاتاليزور بايـد رفرمينـگ را تحـت فشـار هيـدروژن انجـام داد.
خـوراك تصـفيه شـده بـا هيدروژن بازگشتي مخلوط شده ، پس از عبور از كـوره اول و رسـيدن بـه دمـاي واكـنش وارد راكتـور اول مـي شـود.
در ايـن راكتور واكنشهاي سريعتر يعني هيدروژن زدايي و ايزومري انجام مي شود.مواد خروجي از اين راكتور پس از عبـور از دومـين كــوره وارد راكتــور دوم مــي شــوند. 
کوره بعدی دما را بالاتر برده و در راكتور سوم كه واكنشهاي حلقوي شدن وهيدروكراكينگ صورت مي گيرند، افت دما چندان زياد نيست زيرا واكنش هيدروكراكينگ گرمازا است.
توضیحات بالا در مورد فرايند رفرمينگ با سيستم نيمه بازسازی بود. فرآيند رفرمينگ با سيستم بازسازی مداوم كاتاليزور، تکنولوژی متفاوتی دارد.

کاربردهای زایلین مخلوط:

ایزومرهای زایلن واسطه های شیمیایی مهمی هستند.این مایع بی رنگ و با بوی شیرین که بسیار قابل اشتعال است، در درجه اول به عنوان حلال در ساخت چسب ها، اسپری های کشاورزی (آفت کش ها)، صنایع چاپ (به عنوان جزء مرکب)، رنگ ها و مواد شیمیایی مرتبط با چرم استفاده می شود.

• صنعت پلاستیک: پارازایلن تقریباً به طور انحصاری به عنوان ماده خام در تولید اسید ترفتالیک (TPA) و دی متیل ترفتالات (DMT) استفاده می شود که با اتیلن گلیکول واکنش داده و پلی اتیلن ترفتالات (PET)، ماده خام رزین پلی استر را تشکیل می دهند. رزین پلی استر برای تولید الیاف پلی استر، فیلم ها و اقلام ساخته شده (مانند بطری های نوشیدنی) استفاده می شود.
  بزرگترین استفاده نهایی از نرم کننده های فتالات در ترکیب پلی وینیل کلرید انعطاف پذیر (PVC) است.
  در 15 سال گذشته سرمایه گذاری قابل توجهی در ظرفیت زایلن های مخلوط، عمدتاً برای استفاده در پارازایلن، انجام شده است.
  این سرمایه‌گذاری‌ها عمدتاً در شمال شرق آسیا واقع شده‌اند که دارای صنعت پلی استر یکپارچه و توسعه‌یافته و همچنین دسترسی به مواد خام است. تولیدکنندگان پلی استر آسیایی به منظور بهبود مقرون به صرفه بودن، کسب و کار خود را با اسید ترفتالیک خالص، پارا زایلن و زایلن های مخلوط ادغام کرده اند.
• آزمایشگاه: مورد استفاده در ساخت یخ خشک برای خنک کردن ظروف واکنش واکنش، به عنوان حلال برای حذف روغن غوطه وری مصنوعی از شی میکروسکوپ در میکروسکوپ نوری،
  در بافت شناسی برای تمیز کردن بافت برای تهیه موم پارافین، تهیه برش های بسیار نازک از بافت ها برای بررسی میکروسکوپی، 
• چسب: از زایلن مخلوط به عنوان حلال برای حل کردن مواد چسب و تنظیم ویسکوزیته استفاده می کنند.
• محصولات کشاورزی: در تولید اسپری ها و آفت کش های کشاورزی از زایلن مخلوط به عنوان حلال برای حل کردن مواد فعال و کمک به نفوذ آنها به بافت های گیاه استفاده می کنند.
• صنعت رنگ و پوشش: به عنوان حلال برای حل کردن رنگدانه ها و رزین ها و تنظیم ویسکوزیته محصول نهایی استفاده می شود.
• مواد شیمیایی چرم: به عنوان حلال برای حل کردن عوامل دباغی و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند ساخت چرم استفاده می شود.
• صنعت نفت: به عنوان ماده اولیه در تولید بنزین استفاده می شود.بیش از 90 درصد از ایزومرهای زایلن برای مخلوط کردن با بنزین به منظور افزایش عدد اکتان استفاده می شود.

خطرات:

زایلین مخلوط در صورت تماس پوستی، بلع یا استنشاق مضر است. چراکه می تواند باعث تحریک دستگاه تنفسی، سوزش چشم و پوست و واکنش های آلرژیک شود و حتما هنگام کار با این ماده
باید تمام نکات ایمنی را به دقت رعایت کرد.چراکه مصرف مقادیر بیشتر زایلین مخلوط در دوز های بالا حتی می تواند کشنده باشد.
با توجه به این خطرات، استفاده از زایلن در بسیاری از صنایع محدود شده است.
علاوه بر این، نگرانی‌های فزاینده در مورد اثرات زیست‌محیطی زایلین منجر به تغییر روند به سمت جایگزین‌های سازگار با محیط زیست شده است. چراکه زایلن دارای سمیت کوتاه مدت و دراز مدت بالایی برای آبزیان و انسان و حیوانات است. همچنین باعث آسیب به اتمسفر و انواع محصولات کشاورزی و زینتی می شود.

اقدامات اولیه پس از مسمومیت:

• به طور کلی هرگز چیزی از طریق دهان به فرد بیهوش ندهید یا القای استفراغ نکنید.
• پس از استنشاق مصدوم را به هوای تازه ببرید و در وضعیتی که برای تنفس راحت است استراحت کنید.
• پس از تماس با پوست تمام لباس‌های آلوده را فورا درآورید. سپس محل تماس را با آب و صابون فراوان بشویید..
• پس از تماس چشمی موضع را چند دقیقه با احتیاط با آب بشویید.

شرکت پتروشیمی اصفهان:

شرکت سهامی پتروشیمی اصفهان در کیلومتر ۵ بزرگراه آزادگان، بلوار اختصاصی پتروشیمی واقع شده است.
این شرکت که اولین تولید کننده محصولات آروماتیک در ایران است، یکی از طرحهای ملی و مهم دهه اول انقلاب میباشد که در سال ۱۳۷۱ با هدف تولید بیش از ۳۰۰/۰۰۰ تن مواد آروماتیک در سال شامل بنزن، تولوئن، ارتوزایلین، پارا زایلین و مخلوط زایلین به جمع واحدهای تولیدی کشور پیوست.
این مجتمع از واحدهای زیربنائی کشور بوده و محصولات آن بعنوان خوراک صنایع پایین دستی نظیر شوینده ها، پلاستیکها،‌ الیاف پلی استر، نرم کننده های پـلاستیکی، رنگسـازی و صنایع نظامی بکار برده می شود.
شرکت پتروشیمی اصفهان زایلین مخلوط را با ظرفیت اسمی ۱۰،۰۰۰ تن در سال با استاندارد ASTM D۲۳۶۰ تولید میکند.
شرکت مَهرادکو از سال ۱۳۹۳ در زمینه تامین زایلین مخلوط به طور تخصصی، فعال بوده و زایلین مخلوط پتروشیمی اصفهان را به دو صورت حواله های ۲۰ تنی تحویل درب پتروشیمی و بشکه های ۱۹۰ کیلوگرمی تحویل انبار تهران به کارخانه های مختلف عرضه می کند.